Het betaald voetbal heeft 9,7 miljoen liefhebbers in Nederland en behaalde afgelopen seizoen de hoogste stadionbezetting in jaren. Hiermee heeft het een enorm bereik en vervult het niet alleen een sportieve rol, maar draagt het voetbal ook bij aan verbinding en het welzijn van de samenleving. Dat blijkt uit het maatschappelijke impactrapport van zowel de Eredivisie als de Keuken Kampioen Divisie over het seizoen 2023/’24, opgesteld in samenwerking met de Universiteit Utrecht en gepresenteerd tijdens het 'Meer dan Voetbal'-congres.

“De clubs in het betaald voetbal zijn van cruciaal belang voor hun steden en regio’s, niet alleen door het voetbal, maar juist ook door de maatschappelijke rol die ze vervullen”, aldus Marc Boele, directeur Coöperatie Eerste Divisie. Jan de Jong, directeur Eredivisie CV vult aan: "We brengen mensen samen, zorgen voor amusement en verstrooiing, inspireren hen om gezonder te leven en helpen bijvoorbeeld jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt om hun plek in de samenleving te vinden. Dit rapport onderstreept wetenschappelijk hoe krachtig voetbal is als instrument voor positieve verandering. Daarom willen we graag en zouden we de gesprekspartner moeten zijn voor overheden, onderwijsinstellingen en maatschappelijke organisaties, om samen oplossingen te vinden voor de grote uitdagingen waar onze samenleving voor staat. Voetbal is daarbij het middel bij uitstek om complexe thema's zoals inclusiviteit, duurzaamheid en gezondheid te agenderen, aan te pakken en het verschil te maken op lokaal en nationaal niveau.”

Jongeren vinden baan of opleiding dankzij voetbal

De clubs dragen ook bij aan sociale re-integratieprojecten voor kwetsbare jongeren. Via het Community Champions-programma ontdekten 1.500 jongeren hun talenten en droegen ze bij aan hun buurt. Het programma leverde indrukwekkende resultaten op: 17% van de deelnemers vond een baan, 21% ging een opleiding volgen, 12% vond een stage en 15% begon met vrijwilligerswerk. Daarnaast gaf 90% van de deelnemers aan dat ze in contact kwamen met jongeren van andere culturen, wat bijdraagt aan sociale inclusie en vermindering van ongelijkheid.

Gezondheidsprojecten boeken grote resultaten

Sport en bewegen is essentieel voor een actieve levensstijl en bevordert zowel de fysieke als mentale gezondheid, en is daarom een belangrijke pijler voor de Eredivisie en Keuken Kampioen Divisie. De clubs zetten zich in voor een gezonde community en boeken opvallende resultaten met hun gezondheidsprogramma’s.

Roda JC richt zich bijvoorbeeld op leefstijlverbetering van de basisschool jeugd middels het programma 'gezond in mijn streek'. Het programma biedt een geïntegreerd lespakket aan waarin voeding, fysieke gezondheid, mentale gezondheid en sociale gezondheid centraal staan. Door middel van interactieve lessen krijgen de leerlingen praktische handvatten aangereikt om hun leefstijl te verbeteren, zowel op korte als lange termijn.

sc Heerenveen biedt met het OldStars-programma ouderen de mogelijkheid om via Walking Football, een aangepaste vorm van voetbal zonder rennen of fysiek contact, actief te blijven. Dit programma stelt 60-plussers in staat om wekelijks te sporten en sociale contacten te onderhouden binnen de club. Uit onderzoek onder 20 deelnemers bleek dat het project in het seizoen 2023/’24 ruim een uur extra beweging per week opleverde.

Voetbalclubs zetten serieuze stappen richting duurzaamheid

Het betaald voetbal zet ook belangrijke stappen richting duurzaamheid. In het seizoen 2023/’24 hebben 15 clubs samen 46 verduurzamingsmaatregelen getroffen. Zo heeft Sparta Rotterdam een samenwerking met Essent aangekondigd om het 108 jaar oude stadion Het Kasteel volledig gasloos te maken, met meer dan 1.200 zonnepanelen en een warmte-koude opslagsysteem. "Deze samenwerking maakt ons stadion all-electric en kan als voorbeeld dienen voor andere clubs," aldus Manfred Laros, directeur van Sparta Rotterdam. Ajax investeert eveneens in duurzaamheid; het trainingscomplex De Toekomst wordt voorbereid om in 2030 volledig energieneutraal te zijn.

Voetbal zorgt voor verbinding

De maatschappelijke programma’s laten zien dat voetbal een sleutelrol speelt in het verbinden van gemeenschappen. Zo brengt de Feyenoord Street League kinderen niet alleen in beweging door straatvoetbal, maar organiseert ook buurtprojecten die bijdragen aan verbinding. Kinderen helpen bijvoorbeeld bij het ophalen van boodschappen voor ouderen, wat niet alleen de gemeenschap ten goede komt, maar ook de sociale vaardigheden van de jongeren versterkt.

Ook de publiekscampagnes maakten indruk. Zo bereikte Ajax wereldwijd 250 miljoen mensen met hun bekroonde video ‘Silence Social Hate’, gericht tegen online haat en discriminatie, en verwierf PSV 4.462 nieuwe donoren met hun campagne ‘Bloedverwanten’.

Clubs werken toe naar CSRD-proof rapportage

Met steun van de Universiteit Utrecht wordt de maatschappelijke impact van de Eredivisie en de Keuken Kampioen Divisie ook komende jaren nauwkeurig gemonitord. Het rapport blijft in ontwikkeling en streeft naar een CSRD-proof rapportage. De na drie jaar aflopende samenwerking tussen de Eredivisie CV en de Universiteit Utrecht wordt deze maand verlengd tot 2030. Daarmee hebben de Eredivisie en ook de Keuken Kampioen Divisie voor komende jaren een samenwerking met Universiteit Utrecht, zodat de maatschappelijke impact ook in de toekomst nauwkeurig kan worden vastgelegd en gerapporteerd.

De rapporten zijn hier terug te vinden:

- Eredivisie Impactrapport 2023/'24
- Keuken Kampioen Divisie Impactrapport 2023/'24